Het grondbeleid staat ten dienste van de realisatie van de bestuurlijk gewenste ruimtelijke doelstellingen, het is geen doel op zich. In de nota Grondbeleid is de doelstelling van het grondbeleid als volgt geformuleerd: “ De gemeente wil haar grondbeleidsinstrumentarium optimaal inzetten zodat zij haar ruimtelijke doelstellingen kan behalen, en de financiële risico’s beheersbaar kan houden. ” De gemeente kiest daarom voor situationeel grondbeleid: faciliterend waar het kan, en actief waar het moet of gewenst is.
Onderwerp bij de nota Grondbeleid 2018-2021 is de veranderende rol van de overheid en het gegeven dat bij ruimtelijke ontwikkeling het inzetten van het grondbedrijf instrumentarium steeds meer maatwerk is. De financiële verordening 2018 schrijft voor dat de nota Grondbeleid iedere 4 jaar moet worden herzien. Om die reden zal de nota Grondbeleid moeten worden herzien.
Kort gezegd verplicht de Wet ruimtelijke ordening de gemeente haar kosten te verhalen op een initiatiefnemer van een mogelijk gemaakte ruimtelijke ontwikkeling, zoals omschreven in het besluit ruimtelijke ordening. Dit kostenverhaal kan plaatsvinden ofwel via haar gronduitgifte, ofwel via het publiekrechtelijk kostenverhaalsinstrumentarium: een exploitatieplan. Tenzij er in een eerdere fase van het proces een kostenverhaalscontract met de initiatiefnemer is gesloten. Het uitgangspunt van de gemeente is om eerst te komen tot een kostenverhaalscontract (privaatrechtelijk spoor). Het kostenverhaal via het exploitatieplan wordt in principe als laatste middel ingezet.
Bij de diverse ruimtelijke ontwikkelingen, wordt situationeel grondbeleid toegepast. Dat betekent dat per situatie het juiste instrumentarium wordt ingezet dat het meest geschikt is om de gewenste doelstellingen te bereiken. Wanneer we kiezen voor actief grondbeleid worden middelen als WVG (Wet Voorkeursrecht Gemeenten) toegepast en worden gronden door de gemeente aangekocht. Vanuit een eigendomspositie van de gemeente kan het best gestuurd worden op de gestelde doelen uit de Omgevingsvisie ten aanzien van onder andere duurzaamheid, wonen en bedrijvigheid. Onze gronden worden op verschillen wijzen weer verkocht, middels kaveluitgifte of door het uitschrijven van een tender (aanbestedingsprocedure), waarbij de kaders vanuit de verschillende beleidsdisciplines worden meegegeven.